De noodzaak van digitale ecosystemen in de financiële sector

Gastblog door Andrew Mooijman, Lead FinTech Werkgroep Digital Ecosystems Institute

Al eerder schreef Natasja Fink (business development Solvinity) in haar blog ‘Het financiële digitale ecosysteem onder de loep’ dat een digitaal ecosysteem niet alleen efficiënt is voor het aantrekken en behouden van klanten, maar ook voor het laten groeien van de diensten van financiële dienstverleners. Het maakt het mogelijk om deze sneller, eenvoudiger en kostenefficiënt te ontwikkelen en te leveren aan de markt.

Ik zou zelf wel willen stellen dat het leveren van diensten op een andere, niet ecosysteem gebaseerde manier, nagenoeg onmogelijk aan het worden is. Door de complexiteit van de dienstverlening worden de kosten anders te hoog en de snelheid en wendbaarheid te laag. Daar komt bij dat zelf ontwikkelde oplossingen veelal minder succesvol blijken, dan oplossingen die zijn ontwikkeld als onderdeel van een digitaal ecosysteem. Hoe komt dit?

FinTech’s: concurrent of partner?

De digitale finance (r)evolutie zorgt voor een veranderend financieel landschap: het komende decennium zullen steeds meer nieuwe financiële diensten ontstaan wat invloed heeft op de hele Nederlandse financiële sector, en daarmee het ecosysteem van zijn dienstverleners.

Zo zien we een enorme stijging in het aantal FinTechs (organisaties die specifieke financiële producten ontwikkelen). Wat niet per definitie betekent dat gevestigde financiële dienstverleners moeten vrezen voor concurrentie. Een groot deel van de FinTechs levert immers deeloplossingen. Deze partijen zijn medestanders in plaats van tegenstanders, en daarom uitermate geschikt om in een digitaal ecosysteem op te nemen.

Wanneer een FinTech wél een concurrerende positie inneemt, is dat vaak een signaal dat de desbetreffende financiële organisatie te log en te verzuild is geraakt. Als het een Fintech lukt om, tegen een fractie van de kosten, een vergelijkbaar product te leveren, bestaat daarmee een serieus risico dat een Fintech een ecosysteem vindt en de marktpositie van de bestaande organisatie overneemt.

“Een goed werkend digitaal ecosysteem kan alleen ontstaan vanuit de behoefte een complexe uitdaging effectief op te pakken.”

Digitale ecosystemen betekent transparant samenwerken

Een goed werkend digitaal ecosysteem kan alleen ontstaan vanuit de behoefte een complexe uitdaging effectief op te pakken. Het opzetten en onderhouden van een digitaal ecosysteem doe je als organisatie nooit alleen. Er is een transparante samenwerking voor nodig tussen meerdere partijen, waarbij elke partij één of meerdere rollen vervult. Denk aan die van regisseur, ontwikkelaar, beheerder of afnemer.

Door een dergelijke samenwerking zijn complexe uitdagingen in de financiële industrie succesvol aan te pakken. Om een beeld te schetsen van de hedendaagse complexe vraag in de financiële sector: toezichthouders hebben enerzijds focus op het tegengaan van witwaspraktijken en het beoordelen van klanten (Know Your Customer). Anderzijds handhaven ze wetgeving op het gebied van privacy en bescherming persoonsgegevens. Vanuit overheid en beleidsmakers zijn deze twee taken tegelijkertijd tegenstrijdig én verplicht.

Dit wordt gecombineerd met een groeiende complexiteit van financiële producten en diensten, en klanten (online, integrated en open banking) die effectieve en flexibele toegankelijke digitale dienstverlening verwachten.

Deze complexiteit vraagt om specialisten die elk van deze onderdelen op een juiste manier in kunnen vullen, maar die je als organisatie vaak niet allemaal zelf in huis hebt (of wilt hebben). Maar met een ecosysteembenadering kan een organisatie samenwerken met andere partijen, die niet alleen leverancier maar ook ecosysteempartner kunnen zijn. De individuele organisaties delen mee in het succes van het geheel door te focussen op dát onderdeel, waarop zij kundig en professioneel toegevoegde waarde kunnen inbrengen. De eigen inspanningen van een organisatie leveren door de samenwerking een grotere waarde op, wat resulteert in bijvoorbeeld een hogere omzet, betere klantenbinding of meer marktinzicht.

Samenwerking in een digitaal ecosysteem zorgt ervoor dat alle organisaties in het ecosysteem kunnen focussen op hun eigen waardecreatie als onderdeel van het geheel. Zodat de resultaten van het geheel hoger en waardevoller zijn dan het eigen verdienmodel. Daarnaast biedt het de mogelijkheid om snel en flexibel te reageren op kansen, bedreigingen en veranderingen in de markt en wetgeving.

"Door goede en transparante afspraken te maken, heeft een organisatie pas een verdienmodel wanneer het een andere partij in het ecosysteem succesvol laat zijn."

Regie houden niet het belangrijkst, integratie wél!

Zoals gezegd: transparant samenwerken vormt de sleutel tot een succesvolle dienstverlening. De valkuil is dat veel organisaties zichzelf zien als regisseur van het geheel, en daarmee de totale regie op het digitale ecosysteem willen houden. Het wordt als de allerbelangrijkste reden gezien om te participeren. Dat is veelal een misverstand. Juist de samenwerkingsafspraken over hoe waarde wordt gecreëerd en behouden zijn essentieel. Daar zit het verschil. Door goede en transparante afspraken te maken, heeft een organisatie pas een verdienmodel wanneer het een andere partij in het ecosysteem succesvol laat zijn. Immers, gedeelde winst is ook winst, maar dan wel met gedeelde investeringen en inzet.

Om echt succesvol te kunnen zijn, helpt het wel wanneer er in het ecosysteem een secure managed service provider (MSP), zoals Solvinity, is opgenomen, die zich als een partner opstelt. Zo’n MSP kan op een effectieve en veilige manier de diensten van de verschillende ecosysteempartners integreren en beheren.

Over Andrew Mooijman

Verandering is een constante factor. Het kan altijd beter en anders. Andrew Mooijman geeft graag vorm aan die verandering. Mensen staan centraal bij digitale transformatie. Andrew heeft zich gespecialiseerd in het definiëren en opleveren deze digitale transformaties met een focus op digital identity, ecosystemen, FinTech en Blockchain. Andrew is als Lead FinTech Werkgroep verbonden aan het Digital Ecosystems Institute. Daarnaast vervult hij rollen als (interim) manager, change manager en (team)coach.

Digital Ecosystems Institute

Het Digital Ecosytems Institute (DEI) begeleidt organisaties in het samenkomen, herkennen van de kansen en het initiëren en draaiend houden van ecosystemen. Van leiderschap visie tot en het dagelijks gezamenlijk uitvoeren van de werkzaamheden. In elke fase kan het DEI ondersteuning bieden. Samen met het DEI zet Solvinity zich in om samenwerking in digitale dienstverlening te bevorderen.